މަސްތުވާތަކެތި އެތެރެކުރާ މީހުންނަށް މަރުގެ އަދަބުދޭން ޤާނޫނަށް އިޞްލާހު ގެންނަނީ

ދިވެހި ސަރުކާރުން ވަނީ މަސްތުވާތަކެއްޗާބެހޭ ޤާނޫނަށް މުހިންމު އިޞްލާޙެއް ގެނައުމަށް ނިންމަވާފައެވެ. މި އިޞްލާޙުގެ ދަށުން، ރާއްޖެއަށް މަސްތުވާތަކެތި އެތެރެކުރާ ފަރާތްތަކަށް މަރުގެ އަދަބު ކަނޑައެޅުމުގެ ފުރުޞަތު ލިބިގެންދާނެއެވެ. މި އިޞްލާޙުގެ ޑްރާފްޓް ބިލު މިހާރު ވަނީ ދާޚިލީ ސަލާމަތާއި ފަންނިއްޔާތާބެހޭ ވުޒާރާއިން ބަންޑާރަ ނައިބުގެ އޮފީހަށް ހުށަހަޅުއްވާފައެވެ.

މިހާތަނަށް ދިވެހިރާއްޖޭގައި މަރުގެ އަދަބު ކަނޑައަޅާފައިވަނީ ހަމައެކަނި ގަސްތުގައި މީހުން މެރުމުގެ މައްސަލަތަކުގައެވެ. އެހެންކަމުން، މިއީ އެހެން ބާވަތެއްގެ ކުށަކަށް މިފަދަ ހަރުކަށި އަދަބެއް ހުށަހެޅޭ ފުރަތަމަ ފަހަރެވެ.

މިހާރު ޢަމަލުކުރެވެމުންދާ މަސްތުވާތަކެއްޗާބެހޭ ޤާނޫނުގެ ދަށުން ދެވޭ އެންމެ ހަރުކަށި އަދަބަކީ 25 އަހަރަށް ޖަލަށްލުމާއެކު، 100,000 ރުފިޔާއާއި 10,000,000 ރުފިޔާއާ ދެމެދުގެ އަދަދަކުން ޖޫރިމަނާކުރުމެވެ. އެހެންކަމުން، މި އިޞްލާޙަކީ މަސްތުވާތަކެއްޗާ ގުޅުންހުރި ކުށްތަކަށް މަރުގެ އަދަބު ކަނޑައެޅުމަށް ހުށަހެޅޭ ފުރަތަމަ ފަހަރެވެ.

ހުށަހެޅިފައިވާ އިޞްލާޙުގެ ޑްރާފްޓް ބިލުގެ ޖަދުވަލު 1 ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތުން، 500 ގްރާމަށްވުރެ ގިނަ މިންވަރަކަށް މަސްތުވާތަކެތި އެތެރެކޮށްފިނަމަ، މަރުގެ އަދަބު ދެވިދާނެއެވެ. މި ޖަދުވަލުގައި 139 ބާވަތެއްގެ މަސްތުވާތަކެތި ހިމެނިފައިވެއެވެ. ޑްރާފްޓް ބިލުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތުން، މި ބާވަތްތަކުގެ ތެރެއިން އެއްވެސް ބާވަތެއް ކަނޑައެޅިފައިވާ މިންވަރަށްވުރެ އިތުރަށް އެތެރެކޮށް، މަސްތުވާތަކެތި ޓްރެފިކްކުރުމުގެ ކުށް ސާބިތުވެއްޖެނަމަ، މަރުގެ ޙުކުމް އިއްވަންޖެހޭނެއެވެ.

މަސްތުވާތަކެއްޗާ ބެހޭ ޤާނޫނަށް ހުށަހެޅިފައިވާ އިޞްލާޙުތަކުގެ ތެރޭގައި، ޑްރަގު ކޯޓުގެ ބާރުތައް ފުޅާކުރުމާއި، ފަރުވާދިނުމާ ގުޅޭ މާއްދާތަކަށް ބަދަލުގެނައުމުގެ އިތުރުން، މަސްތުވާތަކެތި ޓްރެފިކްކުރުމުގެ ދާއިރާ ތަފްޞީލުކޮށް ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ. މީގެ ތެރޭގައި މަސްތުވާތަކެއްޗަށް މާލީ އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމާއި، އެތަކެތި އެތެރެކުރުމަށް ވަސީލަތްތައް ހޯދައިދިނުންފަދަ ޢަމަލުތައްވެސް ޓްރެފިކްކުރުމުގެ ތެރޭގައި ހިމެނިފައިވެއެވެ.

ޑްރަގު ކޯޓަށް ލިބިދޭ އިތުރު ބާރުތަކުގެ ތެރޭގައި، މަސްތުވާތަކެތި ބޭނުންކުރުމާއި ވިއްކުމުގެ ކުށުގެ ތުހުމަތުގައިވާ ފަރާތްތަކުގެ ބަންދާމެދު ގޮތެއް ނިންމުމާއި، އެފަދަ މައްސަލަތަކުގެ ޝަރީޢަތް ހިންގުން ހިމެނެއެވެ. މިއީ ކުރިން ކްރިމިނަލް ކޯޓުން އަދާކުރަމުން އައި ޒިންމާއެކެވެ.

މީގެއިތުރުން، ކުރިން ޑްރަގު ކޯޓަށާއި ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ އިޚްތިޔާރުގައި އޮތް ބައެއް ކަންކަން، މިހާރު ލާޒިމު ކަންކަމުގެ ގޮތުގައި ކަނޑައަޅާފައިވެއެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ފަރުވާގެ އަމުރާ ޚިލާފުވާ ފަރާތްތަކާމެދު އަޅާ ފިޔަވަޅުތައް ހަރުދަނާކުރުމާއި، ކުރިން ދޫކޮށްލާފައިވާ ދަޢުވާތައް އަލުން އުފުލުން ހިމެނެއެވެ.

ދިވެހިރާއްޖެއަށް ދިމާވެފައިވާ އިޖްތިމާޢީ ގޮންޖެހުންތަކުގެ ތެރެއިން މަސްތުވާތަކެތީގެ މައްސަލައަކީ ސަރުކާރުން އެންމެ އިސްކަންދޭ އެއް މައްސަލައެވެ. އެހެންކަމުން، މި ދައުރުގެ ތެރޭގައި މަސްތުވާތަކެތީގެ މައްސަލައަށް ޖުމްލަ ޙައްލެއް ހޯދުމަށް ސަރުކާރުން ދަނީ ދެމެހެއްޓެނިވި މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަމުންނެވެ.